Από όλες τις ασθένειες της σπονδυλικής στήλης, η οστεοχόνδρωση της οσφυοϊερής περιοχής είναι η πιο κοινή παθολογία. Σχετικά πρόσφατα, η ιατρική θεώρησε αυτή την κατάσταση ως αλλαγές που σχετίζονται με την ηλικία στη σπονδυλική στήλη, τις οποίες συσχέτισε με τις διαδικασίες φυσικής γήρανσης του ανθρώπινου σώματος. Σήμερα, η οσφυϊκή οστεοχόνδρωση θεωρείται μια αρκετά σοβαρή ασθένεια που εμφανίζεται σε άτομα όλων των ηλικιών. Επί του παρόντος, η επίπτωση δείχνει μια συνεχιζόμενη τάση προς μείωση. Η νόσος διαγιγνώσκεται όλο και περισσότερο σε άτομα κάτω των 30 ετών.
Συμπτώματα οσφυϊκής οστεοχόνδρωσης
Η οστεοχόνδρωση της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης χαρακτηρίζεται από ποικίλες κλινικές εκδηλώσεις. Τα συμπτώματα της νόσου εξαρτώνται από το στάδιο της παθολογικής διαδικασίας και τον βαθμό των εκφυλιστικών αλλαγών στην προσβεβλημένη σπονδυλική στήλη. Η ασθένεια εξελίσσεται σταδιακά, ξεκινώντας από μικρές αλλαγές στον χόνδρινο ιστό των μεσοσπονδύλιων δίσκων και δεν εκδηλώνεται στα αρχικά στάδια.
Καθώς οι εκφυλιστικές διεργασίες προχωρούν, οι παθολογικές αλλαγές στους μεσοσπονδύλιους δίσκους γίνονται όλο και πιο έντονες και με την πάροδο του χρόνου ο ασθενής αρχίζει να εμφανίζει ορισμένα σημάδια οστεοχονδρωσίας. Ανάλογα με τη σοβαρότητα της βλάβης στον χόνδρο ιστό της σπονδυλικής στήλης, διακρίνονται τρεις βαθμοί της διαδικασίας.
Οστεοχόνδρωση 1ου βαθμού
Στο αρχικό στάδιο της οσφυϊκής οστεοχόνδρωσης, παρατηρείται μια ελαφριά συμπίεση των μεσοσπονδύλιων δίσκων, η οποία δεν ενοχλεί καθόλου τον ασθενή ή εκδηλώνεται μόνο με ορθοπεδικά συμπτώματα: αίσθημα ακαμψίας στο κάτω μέρος της πλάτης, δυσάρεστες αισθήσεις με τη μορφή αδύναμου, μαχαιρώματος πόνου κατά την κάμψη και την περιστροφή του σώματος. Σε αυτό το στάδιο, δεν υπάρχει οξύς πόνος στη μέση που να σχετίζεται με την οστεοχόνδρωση. Ένα τυπικό σημάδι των πρώτων εκδηλώσεων της οσφυϊκής οστεοχονδρωσίας είναι η εμφάνιση ταχείας κόπωσης υπό στατικό φορτίο. Γίνεται δύσκολο να κάθεσαι σε μια θέση για μεγάλο χρονικό διάστημα. Μετά από αρκετή ώρα καθίσματος, μπορεί να εμφανιστεί μια αίσθηση τριξίματος στο κάτω μέρος της πλάτης όταν κινείται η οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης.
Οστεοχόνδρωση 2 βαθμών
Η περαιτέρω εξέλιξη της παθολογικής διαδικασίας οδηγεί σε μεγαλύτερες αλλαγές στον μεσοσπονδύλιο δίσκο, γεγονός που τον κάνει να προεξέχει πέρα από τα σπονδυλικά σώματα - εμφανίζεται προεξοχή. Στην αρχή εμφανίζεται μόνο όταν το σώμα βρίσκεται σε όρθια θέση, αλλά με την πάροδο του χρόνου γίνεται μόνιμο. Σε αυτό το στάδιο, η οστεοχόνδρωση εκδηλώνεται ως σπονδυλικό σύνδρομο.
Η οσφυϊκή οσφυϊκή μοίρα είναι συχνά η πρώτη εκδήλωση οσφυϊκής οστεοχόνδρωσης. Ο πόνος εμφανίζεται ξαφνικά, συνήθως με άβολες κινήσεις: σκύψτε βαθιά προς τα εμπρός, προσπαθείτε να σηκωθείτε απότομα από το κάθισμα, σηκώνοντας ένα βαρύ αντικείμενο μπροστά σας. Ο πόνος της οσφυαλγίας συνήθως συγκρίνεται με ηλεκτροπληξία. Όταν πυροβολείται, ο ασθενής παγώνει σε μια θέση όπου δεν αισθάνεται οξύ πόνο και φοβάται να κινηθεί. Σε αυτή την περίπτωση υπάρχει σταθερή, έντονη μυϊκή ένταση. Προεξέχουν με τη μορφή ραβδώσεων και στις δύο πλευρές των ακανθωδών αποφύσεων. Ο μυϊκός υπέρτονος είναι ένα προστατευτικό αντανακλαστικό που προάγει τη φυσιολογική ακινητοποίηση της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.
Μια άλλη εκδήλωση του σπονδυλικού συνδρόμου μπορεί να είναι η οσφυονία - χρόνιος πόνος στο κάτω μέρος της πλάτης. Σε αντίθεση με την οσφυϊκή χώρα, δεν υπάρχει σαφής σύνδεση με την κίνηση και τον πόνο. Ο πόνος πονάει και επιδεινώνεται ελαφρά με ήρεμες κινήσεις. Αν και οι ασθενείς μπορούν να κάνουν ελαφριές εργασίες, συνήθως δυσκολεύονται να λυγίσουν και να σταθούν όρθιοι ακόμα πιο δύσκολο. Ο πόνος αυξάνεται μετά από αρκετή ώρα καθιστή ή όρθια στάση, γι' αυτό οι ασθενείς προσπαθούν να αλλάζουν τη στάση τους πιο συχνά. Η υιοθέτηση μιας οριζόντιας θέσης έχει ως αποτέλεσμα την ανακούφιση από τον πόνο καθώς το φορτίο στους μεσοσπονδύλιους δίσκους μειώνεται σημαντικά. Ο πόνος μπορεί να διαρκέσει μήνες, υποχωρώντας περιοδικά και αυξάνεται όταν εμφανιστεί η επόμενη έξαρση της νόσου.
Οστεοχόνδρωση 3 βαθμών
Εάν υπάρχουν εκτεταμένες καταστροφικές αλλαγές, μπορεί να σχηματιστούν δισκοκήλες. Αυτό οδηγεί σε έντονη συμπίεση των δομών της σπονδυλικής στήλης και η κλινική εικόνα συνοδεύεται από μια σειρά από άλλα συμπτώματα εκτός από το σπονδυλικό σύνδρομο.
Το ριζικό σύνδρομο αναπτύσσεται συχνότερα με φόντο μακροχρόνιες προηγούμενες σπονδυλικές εκδηλώσεις. Στις περισσότερες περιπτώσεις, εμφανίζεται ένας οξύς, ξαφνικός πόνος, που εντοπίζεται μονόπλευρα στην οσφυϊκή περιοχή, ακτινοβολείται στους γλουτούς και την άρθρωση του ισχίου και σταδιακά εξαπλώνεται σε ολόκληρο το πόδι. Η έξαρση συνήθως σχετίζεται με άβολες κινήσεις, παρατεταμένη αναγκαστική τοποθέτηση ή άρση βαρέων βαρών. Ο πόνος στο ριζικό σύνδρομο αυξάνεται με τις κινήσεις και την αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση (βήχας, φτέρνισμα, καταπόνηση). Μετά από κάποιο διάστημα εμφανίζονται αισθητηριακές διαταραχές στο κάτω άκρο, όπως υπεραισθησία, υπαισθησία, παραισθησία και, σε σοβαρές περιπτώσεις, αναισθησία. Ο μυϊκός τόνος μειώνεται, αναπτύσσεται αδυναμία και εμφανίζεται υποτροφία του μυϊκού ιστού του ποδιού.
Η συμπιεστική μυελοπάθεια (συμπίεση του νωτιαίου μυελού) στο επίπεδο της οσφυϊκής περιοχής εκδηλώνεται σε κινητικές διαταραχές των κάτω άκρων, υπάρχει σημαντική μείωση του όγκου του μηρού και του κάτω ποδιού, τα αντανακλαστικά μειώνονται ή ακόμη και απουσιάζουν. Μπορεί να υπάρχει δυσλειτουργία των πυελικών οργάνων: ακράτεια ή κατακράτηση ούρων, κοπράνων, ευαισθησία στην περιοχή του περινέου. Αυτά τα συμπτώματα έχουν εξαιρετικά κακή πρόγνωση και απαιτούν άμεση θεραπεία.
Το σύνδρομο της σπονδυλικής διαταραχής του κυκλοφορικού εκδηλώνεται με διαλείπουσα χωλότητα, αίσθημα αδυναμίας στα πόδια, πόνο, επώδυνες παραισθησία κατά το περπάτημα, που εξαπλώνονται στο κάτω μέρος του σώματος και στο περίνεο. Ο ασθενής μπορεί να χτυπηθεί από μια συνεχή επιθυμία για ούρηση, η οποία στη συνέχεια οδηγεί σε δυσλειτουργία των πυελικών οργάνων. Υπάρχει μια τάση για δημιουργία ελκών πίεσης.
Οι νευρωτικές διαταραχές αναπτύσσονται σε μια μακρά πορεία της νόσου, όταν ο πόνος και οι διάφορες κινητικές και αισθητηριακές διαταραχές είναι έντονες. Οι ασθενείς εμφανίζουν αυξημένη ευερεθιστότητα, πιθανά σημάδια επιθετικότητας προς τους γύρω τους, η διάθεσή τους αλλάζει γρήγορα, ο ύπνος συχνά διαταράσσεται και η ικανότητα εργασίας τους μειώνεται. Κατά κανόνα, τα πολύ καχύποπτα άτομα με ασταθή ψυχή είναι επιρρεπή σε νευρωτισμό.
Πώς να αντιμετωπίσετε την οσφυοϊερή οστεοχονδρωσία;
Για την οστεοχόνδρωση 1ου και 2ου βαθμού, η θεραπεία πραγματοποιείται συνήθως στο σπίτι με συντηρητικές μεθόδους. Για τους περισσότερους ασθενείς, η σωστά συνταγογραφούμενη θεραπεία οδηγεί σε ανακούφιση από τα συμπτώματα της νόσου μέσα σε λίγες εβδομάδες. Μετά από αυτό, εμφανίζεται ύφεση, η διάρκεια της οποίας εξαρτάται από τον τρόπο ζωής του ασθενούς, τη σοβαρότητα της οστεοχονδρωσίας και τη χρήση θεραπευτικών και προληπτικών μέτρων. Με συνεχή πρόληψη, μπορείτε να επιτύχετε ύφεση για πολλά χρόνια.
Η χειρουργική θεραπεία της οστεοχόνδρωσης της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης χρησιμοποιείται όταν εμφανίζεται μεσοσπονδύλιο κάταγμα. Ενδείκνυται στο 15-20% των ασθενών και χρησιμοποιείται όταν εμφανίζονται σοβαρές νευρολογικές επιπλοκές ή οι συντηρητικές μέθοδοι είναι αναποτελεσματικές για αρκετούς μήνες.
Εάν η νόσος επιδεινωθεί, η εστίαση είναι στη φαρμακευτική θεραπεία, ο κύριος στόχος της οποίας είναι ο έλεγχος του πόνου. Για αυτό χρησιμοποιούνται τα ακόλουθα φάρμακα:
- Φάρμακα με αντιφλεγμονώδη δράση εγχέονται από το στόμα ή ενδομυϊκά. Στις περισσότερες περιπτώσεις, χρησιμοποιούνται φάρμακα από την ομάδα των μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων. Παράλληλα με τη γενική χρήση των ΜΣΑΦ, τα ίδια φάρμακα συνταγογραφούνται για τοπική χρήση με τη μορφή δοσολογικών μορφών όπως αλοιφή ή γέλη. Εάν τα μη στεροειδή φάρμακα δεν έχουν αποτέλεσμα, χρησιμοποιούνται τοπικά αναισθητικά σε συνδυασμό με ορμόνες με τη μορφή επισκληρίδιου και παρασπονδυλικού αποκλεισμού.
- Τα μυοχαλαρωτικά λειτουργούν καλά σε συνδυασμό με διουρητικά και αγγειοδραστικές ουσίες. Η χρήση αυτών των φαρμάκων σας επιτρέπει να ανακουφίσετε τους μυϊκούς σπασμούς, να μειώσετε το πρήξιμο των ιστών και να βελτιώσετε την κυκλοφορία του αίματος στην περιοχή συμπίεσης.
- Ηρεμιστικά, ηρεμιστικά ημέρας και αντικαταθλιπτικά χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία και την πρόληψη της ανάπτυξης νευρωτισμού.
- Οι βιταμίνες Β (Β1 και Β12) βελτιώνουν τη θρέψη του νευρικού ιστού και προάγουν την ταχεία ανάκτησή του μετά τη συμπίεση.
Μετά την οξεία φάση της νόσου, η θεραπεία δεν πρέπει να διακόπτεται. Για την εδραίωση της θετικής επίδρασης της φαρμακευτικής θεραπείας, χρησιμοποιούνται τα ακόλουθα θεραπευτικά μέτρα κατά τη φάση της ύφεσης:
- Σε συνδυασμό με άλλες θεραπευτικές τεχνικές, το θεραπευτικό μασάζ θεωρείται ένα από τα πιο αποτελεσματικά θεραπευτικά και προληπτικά μέτρα. Μπορεί να μειώσει σημαντικά τη δυσκαμψία των μυών της κάτω πλάτης και να βελτιώσει την κυκλοφορία του αίματος και της λέμφου απευθείας στους ιστούς δίπλα στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Στον υποσιτισμό που σχετίζεται με το ριζικό σύνδρομο, το μασάζ των κάτω άκρων βοηθά στη βελτίωση του τροφισμού και της νεύρωσης των υποτροφικών μυών.
- Αφού τελειώσει η έξαρση και δεν υπάρχει πόνος, συνταγογραφούνται θεραπευτικές ασκήσεις σε συνδυασμό με μασάζ. Τα μαθήματα γίνονται καθημερινά, οι θεραπευτικές ασκήσεις ξεκινούν με ελάχιστα, σταδιακά αυξανόμενα φορτία, διαφορετικά μπορεί να προκληθεί άλλη έξαρση. Είναι απαραίτητο να ξεκινήσετε με μια σειρά ασκήσεων, αποφεύγοντας τις ξαφνικές κινήσεις και να μην εκτελείτε ασκήσεις με μεγάλο πλάτος. Οι ασκήσεις για τη μέση είναι κατάλληλες για ασθενείς που φορούν κορσέ για μεγάλο χρονικό διάστημα. Μέσω της συστηματικής άσκησης, οι μύες της μέσης ενισχύονται σημαντικά, μειώνοντας έτσι την ανεπιθύμητη πίεση στους μεσοσπονδύλιους δίσκους.
- Η αυστηρή τήρηση ενός φειδωλού σχήματος είναι αναπόσπαστο μέρος της επιτυχούς θεραπείας της οστεοχονδρωσίας, καθώς και της πρόληψης των παροξύνσεών της. Για την πλάτη, ειδικά την οσφυϊκή περιοχή, είναι εξαιρετικά σημαντικό να πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις: ύπνος σε κρεβάτι εξοπλισμένο με ορθοπεδικό στρώμα και ειδικό μικρό, μέτριας σκληρότητας μαξιλάρι. Πρέπει να τοποθετήσετε ένα ειδικό μαξιλάρι κάτω από το λαιμό σας.
- Αποφύγετε να περνάτε μεγάλες χρονικές περιόδους σε άβολες θέσεις. Αφού κάθεστε για πολλή ώρα, πρέπει να σηκωθείτε αργά και χωρίς ξαφνικά τραντάγματα. Στη συνέχεια θα πρέπει να γίνουν απλές ασκήσεις και λίγο αυτομασάζ για την εξάλειψη της συμφόρησης στο κάτω μέρος της πλάτης.